علی حجازیان

علی حجازیان

عنوان پایان‌نامه

نقش دیپلماسی اقتصادی در توسعه همکاری های اقتصادی ایالات متحده آمریکا و عربستان سعودی (۲۰۲۱-۲۰۱۳)



    دانشجو علی حجازیان در تاریخ ۳۰ بهمن ۱۴۰۲ ساعت ۱۵:۰۰ ، به راهنمایی علی آدمی ، پایان نامه با عنوان "نقش دیپلماسی اقتصادی در توسعه همکاری های اقتصادی ایالات متحده آمریکا و عربستان سعودی (۲۰۲۱-۲۰۱۳)" را دفاع نموده است.


    دانشجو
    علی حجازیان
    استاد راهنما
    علی آدمی
    استاد مشاور
    مرتضی نورمحمدی
    استاد داور
    مجیدرضا مومنی
    رشته تحصیلی
    مطالعات منطقه اي
    مقطع تحصیلی
    کارشناسی ارشد
    تاریخ دفاع
    ۳۰ بهمن ۱۴۰۲
    ساعت دفاع
    ۱۵:۰۰

    چکیده

    چکیده

    دیپلماسی اقتصادی موضوعی است که اساسا در دوران پس از جنگ سرد و با گسترش فرایند جهانی شدن مطرح شده و امروزه به عنوان یکی از ابزارهای نوین ، کارآمد و قدرتمند کنش در فضای بین الملل در برابر دیپلماسی سنتی قرار گرفته است.

    از اواخـر دهـه ۱۹۹۰، جهانی شـدن شـدت گرفـت؛ رونـدی کـه بـر سیاسـت تجـاری ایالات متحـده تاثیـر بیشـتری برجـای گـذارد. پایـان جنـگ سـرد در سـال ۱??۱، نقطـه عطـف مهمـی در سیاسـت و اقتصـاد جهانـی بـود. ایـالات متحـده، به عنـوان تنهــا ابرقــدرت ظهــور کــرد و سیاســت خارجــی، دیپلماســی اقتصــادی و دیپلماســی خــود را در چارچــوب شــکل دهی بـه نظـم نویـن جهانـی باز تعریـف کـرد. ایـالات متحـده بـر گسـترش نفـوذ اقتصـادی خـود در سراسـر جهـان متمرکـز شـد و سیاسـت تجـاری خـود را بـا هـدف ترویـج آزادسـازی اقتصـادی، بازارهـای بـاز و توافقنامه هـای تجـارت آزاد باز تعریـف کـرد.

    در میان کشورهای خاورمیانه عربستان سعودی بر اساس متغیرهایی مانند رابطه بر اساس « منافع و تهدید مشترک » ، « گستره و ماهیت روابط نظامی » و « وابستگی متقابل اقتصادی » به عنوان بازیگر متحد منطقه ای ایالات متحده آمریکا محسوب می شود. ایالات متحده با توجه به منافعی که عربستان سعودی از آغاز اکتشاف نفت در دهه ۱۹۴۰ در عربستان برای خود تعریف کرده تا حدود زیادی منافع منطقه ای خود را با این کشور گره زده است. هر چند اکنون از جایگاه انرژی در روابط دو کشور تا حدود زیادی کاسته شده اما امنیت به عنوان کالای گران بها در خاورمیانه از سوی ایالات متحده آمریکا به عربستان فروخته می شود ؛ متغیری که یکی از مهم ترین زمینه های پایداری در روابط است.

    هم چنین عربستان سعودی در سال های اخیر اهداف بلند پروازانه ای برای نقش آفرینی در قرن ۲۱ در چشم انداز ۲۰۳۰ تعریف کرده است. بر مبنای چشم انداز ۲۰۳۰، عربستان دیپلماسی اقتصادی جدیدی را طراحی کرده و به تدریج در حال اجرای آن است. هر چند حمـلات ۱۱ سـپتامبر، اولویت هـای ایالات متحـده را بـه سـمت امنیـت ملـی و مبـارزه بـا تروریسـم تغییـر داد. بـااین حــال تجــارت، هم چنــان یکــی از جنبه هــای مهــم دیپلماســی و رشــد اقتصــادی باقــی مانــد.

    پژوهش حاضر این سوال اصلی را مطرح می کند: «عوامل موثر بر دیپلماسی اقتصادی ایالات متحده آمریکا وعربستان سعودی کدامند؟ در پاسخ به این سؤال، با توجه به نتایج مطالعه روابط اقتصادی آمریکا و عربستان باید گفت:تعهد اقتصادی ایالات متحده آمریکا نسبت به هم پیمانان در منطقه خاورمیانه از جمله عربستان سعودی و هم چنین تغییر راهبرد نفت در برابر امنیت از سوی ایالات متحده آمریکا و به صورت متقابل تغییر رویکرد عربستان در راستای کاهش وابستگی به صادرات نفت به ایالات متحده آمریکا و همزمان بهره گیری از نفت به عنوان ابزار تامین امنیت انرژی جهانی توسط عربستان و از سویی افزایش واردات تسلیحات عربستان از آمریکا و سرمایه گذاری های متقابل عربستان و آمریکا در حوزه هایی نظیر انرژی های تجدید پذیر و انرژی هسته ای و صنعت هوافضا از جمله عوامل تاثیر گذار بر دیپلماسی اقتصادی در طی سال های ۲۰۱۳ تا ۲۰۲۱ در تعاملات بین دو کشور هستند.

    کلید واژه ها: دیپلماسی اقتصادی ، سیاست تجاری، روابط اقتصادی، آمریکا، عربستان، نفت، امنیت.

      

    Abstract

    Abstract

    Economic diplomacy is a subject that emerged primarily in the post-Cold War era with the expansion of globalization and has now become one of the modern, efficient, and powerful tools for international interaction, contrasting with traditional diplomacy. Since the late ۱۹۹۰s, globalization has intensified, significantly impacting U.S. trade policy. The end of the Cold War in ۱۹۹۱ marked a pivotal moment in global politics and economics. The United States emerged as the sole superpower, reshaping its foreign policy, economic diplomacy, and self-diplomacy within the framework of reshaping the global order. The United States focused on expanding its economic influence worldwide, redefining its trade policy to promote economic liberalization, open markets, and free trade agreements. Among Middle Eastern countries, Saudi Arabia is considered a regional ally of the United States based on variables such as the relationship based on "common interests and threats," "scope and nature of military relations," and "mutual economic dependence." Since the discovery of oil in the ۱۹۴۰s, the United States has largely intertwined its regional interests with Saudi Arabia. Although the energy position has diminished to a large extent in the bilateral relations, security is still a valuable commodity sold by the United States to Saudi Arabia, remaining one of the most important stability factors in their relationship.Moreover, in recent years, Saudi Arabia has set ambitious goals for its role in the ۲۱st century, outlined in the Vision ۲۰۳۰. Based on Vision ۲۰۳۰, Saudi Arabia has designed a new economic diplomacy and is gradually implementing it. Despite the shift in U.S. priorities towards national security and counterterrorism following the September ۱۱ attacks, trade remains a vital aspect of diplomacy and economic growth.This study poses the main question: "What are the influential factors on U.S. and Saudi economic diplomacy?" In response, considering the results of the study on U.S.-Saudi economic relations, it should be noted that U.S. economic commitment to its allies in the Middle East, including Saudi Arabia, and the strategic shift from oil to security by the United States, alongside Saudi Arabia's reciprocal change in reducing dependence on oil exports to the United States and simultaneously using oil as a tool to ensure global energy security by Saudi Arabia, as well as the increase in Saudi Arabia's arms imports from the United States, and mutual investments in areas such as renewable energy, nuclear energy, and aerospace industry, are among the influential factors on economic diplomacy during the years ۲۰۱۳ to ۲۰۲۱ in the interactions between the two countries.

    Keywords: Economic Diplomacy, Trade Policy, Economic Relations, United States, Saudi Arabia, Oil, Security.