مهدیه شریفی خوبده

یب قانون بازار اوراق بهادار جمهوری اسلامی ایران در سال ۱۳۸۴، بازار سرمایه کشور را متحول نموده و زمینه رشد و توسعه آن را فراهم ساخته است. با گذشت دو سال از تصویب این قانون و در راستای گذر از بازارهای سنتی و شکلگیری بازاری متمرکز و مبتنی بر رقابت، شرکت بورس کالای ایران در سال ۱۳۸۶ تأسیس گردید و هم اکنون یکی از ارکان مهم بازار سرمایه ایران به شمار می رود. بورس کالای ایران به رغم آنکه دارای ماهیت سهامی است اما به عنوان یک نهاد ملی، میتواند نقش بسزایی در رشد و توسعه اقتصادی کشور ایفا نماید زیرا از یک سو مرکز جمع آوری پس اندازها و از سوی دیگر مرجع رسمی و مطمئنی است که دارندگان پس اندازهای راکد میتوانند محل نسبتا ایمن سرمایه گذاری را جستجو کرده و وجوه مازاد خود را برای سرمایه گذاری در شرکت ها به کار اندازند.

بورس کالا بازاری متشکل و سازمان یافته است که در آن به طور منظم کالا یا کالا های معینی با روشهای مشخص مورد معامله قرار میگیرند. معمولاً در این بازار تعداد زیادی از عرضه کنندگان، کالاهای خود را به خریداران عر ضه می کنند. بورس کالا به عنوان یکی از اشخاص تحت نظارت سازمان بورس اوراق بهادار و در قالب یک تشکل خودانتظام در بازار سرمایه ایران فعالیت میکند.

معاملات در تالارها و بازارهای بورس کالا و در تابلوهای معاملاتی مجزایی صورت میپذیرد که همه آنها تحت نظارت مدیر عامل بورس میباشند. قالب حقوقی بورس کالا و شخصیت حقوقی آن به شکل شرکت سهامی عام پیش بینی شده است در حالی که سابق بر قانون بازار اوراق بهادار ۱۳۸۴ ، به صورت سازمانی غیرانتفاعی اداره می گشت.

گفتنی است در مقررات بورس کالا ضوابط خاصی در مورد تعیین قیمت و سازوکارهای حقوقی و اجرایی برای رسیدن به قیمت های عادله تعیین شده است. همچنن ضوابطی ھم برای کنترل این قیمت ها و جلوگیری از نوسانات نامعقول آن که موجب اختلال در بازار شود، در نظر گرفته شده است و لذا در مورد قیمت پایه و قیمت مجاز معمولا محدوده نوسانات تعریف میشود که آزادی اراده طرفینمعامله در این راستا محدود خواهد شد.

همچنین در خصوص میزان عرضه و تقاضا «مورد معامله» ضوابط خاصی وضع شده است و در فرایند انجام معاملات، امکان تغییر حجم مورد معامله و تغییر قیمت های پیشنهادی در بسیاری موارد منتفی میشود.

  سرمایه‌گذاری در بورس کالا ایران مزایای بسیاری دارد که به طور خلاصه می‌توان به این موارد اشاره نمود:نظارت و مدیریت مرتب، عدم معامله با کالای معیوب، تعیین عادلانه نرخ‌ها، شفافیت و کارآئی، پایبندی به تعهدات، بازاریابی رایگان، مدیریت نوسانات قیمت، تسهیل امکان وام‌دهی، معرفی بهترین تصمیم‌ها و نهایتاً معافیت مالیاتی.